دلایل و سوابق سقوط‌های تاریخی بورس ایران
در حال حاضر حدود دو سال از سقوط شاخص کل بورس ایران از عدد 2103311 واحد تا عدد 1096611 واحد گذشته است. که این سقوط چیزی برابر با 48 درصد ریزش می‌باشد و این درصد ریزش در شاخص کل را می‌توان یک ریزش بسیار سنگین و شدید در طی مدت زمان کوتاهی دانست. شاید تا کنون به ذهن شما هم خطور کرده باشد که چنین سقوطی آیا در تاریخ بورس ایران وجود داشته است؟ اصلا دلایل سقوط شدید سال 1399 شامل چه مواردی بوده‌اند؟ آیا چنین سقوط‌هایی در آینده نیز تکرار خواهد شد؟ با ما همراه شوید تا اطلاعات بیشتری درباره ریزش شاخص سال 1399 و ریزش‌های تاریخی شاخص بورس ایران کسب کنید.
فهرست مطالب
ریزش شاخص کل در سال‌های مختلف و دلایل آن‌ها
سابقه ریزش‌های بورس را می‌توان از سال 1368 بررسی نمود. اما موضوعی که وجود دارد این است که، علنا بورس ایران از تاریخ 1368 تا 1375 یا حتی تا سال 1383 ارزش بازار بسیار پایینی داشته است. به همین دلیل نمی‌توان تحلیل دقیق و جدی روی این بازه تاریخی از شاخص کل داشت. اما به هر حال سابقه شاخص کل از سال 1375 در این مقاله بررسی شده است.
اولین ریزش شاخص کل بورس ایران
اولین ریزش تاریخی بورس را می‌توان به زمستان سال 1375 دانست، که تا زمستان سال 1376 به طول انجامید. این سقوط همزمان با پایان دولت رفسنجانی و شروع دولت خاتمی همراه بوده است. علت ریزش سال 1375 را می‌توان رشد حباب‌گونه این بازار دانست که پس از این رشد حباب‌گونه بازار به دلایل مختلفی مانند: کاهش ریسک‌های بین‌المللی، تقویت ریال در مقایسه با تورم ریالی دچار ریزش شد.
دومین ریزش شاخص کل بورس ایران
دومین ریزش تاریخی بورس ایران که به 7 سال پس از اولین ریزش مربوط می‌شود، به مرداد سال 1383 بازمی‌گردد، که این ریزش تا اسفند سال 1384 ادامه یافت. این ریزش تاریخی بورس مصادف با پایان دولت اصلاحات و شروع دولت اول احمدی نژاد بوده است. تقریبا ریزش سال 1383 را می‌توان همانند ریزش سال 1375 دانست. زیرا بازار سرمایه با رشدهای حبابی که داشت و به دلیل پیچیدگی در دیدگاه دولت نسبت به بازار بورس، بیشتر شدن درآمد‌های ارزی کشور و همچنین افزایش قیمت نفت و در نهایت این عوامل موجب تقویت نسبی ریال نسبت به تورم گردید که همین امر سبب ریزش سنگین شاخص کل بورس ایران برای دومین بار شد.
سومین ریزش شاخص کل بورس ایران
سومین ریزش شاخص بورس را می‌توان به نیمه دوم سال 1387 نسبت داد، که نزدیک به پایان دولت اول احمدی نژاد بوده است. ریزش سال 1387 را می‌توان کمی متفاوت‌تر از ریزش‌های گذشته دانست، زیرا این ریزش تاریخی را بیشتر می‌توان دستخوش تحولات و عوامل خارجی دانست. دلیل این ریزش تاریخی را می‌توان بحران اقتصادی در جهان طی آن سال‌ها، کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی و همچنین دلیلی که در اکثریت ریزش‌ها به چشم می‌خورد، و آن هم تثبیت ارزش ریال است اشاره نمود.
چهارمین ریزش شاخص کل بورس ایران
چهارمین ریزش تاریخی بورس را می‌توان به اواخر سه ماهه سوم سال 1392 نسبت داد. که مجدد دلیل این ریزش را هم می‌توان رشد حباب‌گونه بورس در سال 1391 تا اواخر سال 1392 دانست. اما این ریزشی که پس از یک رشد حباب‌گونه اتفاق افتاد نیازمند به عواملی برای شروع خود بود، که از جمله این عوامل می‌توان به جدی شدن مذاکرات برجام، کاهش تورم و کاهش نرخ ارزهای خارجی و در نتیجه تثبیت ریال، و در آخر کاهش انتظار رشد قیمت‌ها از سوی مردم اشاره نمود. ریزش شاخص در سال 1392 در عدد 89723 واحد اتفاق افتاد و تا حوالی شاخص 60000 واحد ادامه یافت. این ریزش را می‌توان تقریبا برابر با 32% دانست. این سقف تاریخی ایجاد شده حدودا به 4 سال زمان احتیاج داشت تا شکسته شود. پس پایان یافتن این ریزش را می‌توان 4 ساله دانست.
پنجمین ریزش شاخص کل بورس ایران
و اما می‌رسیم به بی‌رحمانه‌ترین ریزش شاخص کل بورس ایران که به مانند آن را در هیچ کدام از ریزش‌های تاریخی بورس ایران نمی‌توان پیدا نمود. به احتمال زیاد همه افرادی که در حال حاضر خواننده این مقاله هستند جزء افرادی هستند که این ریزش تاریخی را به چشم خود دیده‌اند و آن را تجربه نموده‌اند. در ابتدای این مقاله از اعداد این ریزش سخن گفته شد. این ریزش را می‌توان به دنبال رشدی که از اواسط سال 1397 از شاخص 100000 واحدی تا شاخص 2103311 ادامه داشت دانست. عوامل زیادی در ریزش مردادماه سال 1399 می‌توانند دخیل بوده باشند. اجازه دهید به دلیل اهمیت بالای این ریزش، در یک پارت کاملا جداگانه و تخصصی به این دلایل بپردازیم.
دلایل ریزش شاخص کل بورس در مردادماه سال 1399
شایعات و صحبت‌های زیادی در خصوص ریزش سال 1399 وجود دارد. اما ما طی این مقاله قصد داریم به تاثیرگذارترین و علمی‌ترین آن‌ها بپردازیم.
- ورود عرضه اولیه‌های بی‌سابقه و بیش از کشش نقدینگی موجود در بازار. (بورس و فرابورس)
- کاهش شدید اعتبارات کارگزاری‌ها به واسطه بخش‌نامه‌های سازمان بورس، که باعث ایجاد فشار فروش جهت تسویه اعتبارات گردید.
- قطعی‌های شدید توسط کارگزاری‌ها و عدم سفارش‌گیری که به همراه تاخیرهای نیم ساعته در سفارش‌گیری معامله‌گران همراه بود. و این عامل موجب عدم تعادل در بازار و عدم ایجاد تصمیم‌گیری صحیح سهامداران برای خرید و فروش می‌گردید.
- بسته نشدن نمادهایی در بورس که بیش از 50 درصد ارزش خود را از دست داده بودند. همچنین بسته نشدن نمادهایی در فرابورس که بیش از 20 درصد از ارزش خود را از دست داده بودند. این مورد در شرایطی اتفاق می‌افتد که سهم‌ها اغلب طی رشد 20 یا 50 درصدی بسته خواهند شد.
- فروش‌های هیجانی و شاید به عمد حقوقی‌ها حتی در صف فروش‌ها و نمادهای شاخص‌ساز بازار. در شرایطی که قیمت‌ها ریزش‌های شارپ و شدیدی را به خود دیده بودند.
- مجاز و متقف نمودن سهم‌ها به بهانه‌های مختلفی مثل کنترل حجم ترافیک سفارشات وارد بر هسته که موجب سردرگمی و عدم اعتماد خریداران و فروشندگان سهام گردیده بود.
- تایید و تکذیب‌های پی‌در‌پی و بی‌پشتوانه توسط مسئولان بورس و دولت در خصوص ورود صندوق پالایش اول (ETF) به بازار که موجب بی‌اعتمادی افراد فعال در بازار گردید. این مورد را می‌توان یکی از اصلی‌ترین دلایل ریزش در بازار دانست زیرا صندوق پالایش اول به دلیل رشد قیمتی که در صندوق دارا یکم به وجود آمده بود، در آن برهه زمانی به مقدار بسیار زیادی تحت نظر سرمایه‌گذاران قرار داشت.
- آزادسازی بی‌تدبیر و بدون برنامه سهام عدالت که موجب عرضه آبشاری و فروش بیش از حد گنجایش بازار توسط کارگذاری‌ها گردید. که خود این مورد سبب شکست حمایت‌های بسیار زیادی شد.
- در بین مسئولین سازمان بورس و حقوقی‌های بازار و صندوق‌های حامی بازار اتحاد کافی برای حمایت از بازار وجود نداشت. و در نتیجه اگر حمایتی هم اتفاق می‌افتاد بسیار ضعیف و ناهماهنگ بود.
آیا قیمت‌ها باز هم به ارزش خود در سال 1399 خواهند رسید؟
به صورت تئوری و تکنیکال قیمت‌ها همیشه امکان شکست سقف‌های تاریخی خود را داشته‌اند. اما به قول معروفی باید گفت تا گوساله گاو شود دل صاحبش آب شود :))) بنابراین دقیقا نمی‌توان گفت که چه مقدار زمان خواهد برد تا این قیمت‌ها به سقف تاریخی خود بازگردند. ولی ریزش‌های گذشته شاخص نشان داده است که آن ریزش‌ها از 6 ماه تا بیش از 1 سال زمان برده است تا به سقف تاریخی خود برسند. اما این را هم در نظر داشته باشید که شرایط شاخص سال 1399 به مانند هیچکدام از ریزش‌های گذشته شاخص بورس نبوده است.
به صورت کلی دلایلی از جمله وجود کسری بودجه دائمی و افزایش دائمی نقدینگی، همیشه باعث شده است تا نرخ‌ها در بازار ارز، سهام، خودرو و املاک به سقف تاریخی خود بازگردند. البته درباره ریزش سال 1399 باید اضافه نمود که مصادف شدن تغییر دولت و روی کار آمدن دولت جدید و درنتیجه مشخص نبودن سیاست دولت در خصوص بورس و همچنین بلاتکلیف بودن موضوع برجام، باعث پیچیدگی بیشتر این ریزش می‌شود.
کلام پایانی
در این مقاله به سابقه ریزش‌های بورس، و دلایل آن ریزش‌ها پرداخته شد. با کمی تامل نسبت به ریزش‌های گذشته شاخص کل بورس ایران می‌توان دریافت نمود که ریزش‌ها همیشه وجود داشته‌اند، و این شما هستید که با داشتن استراتژی‌های مناسب باید بتوانید از این ریزش‌ها در امان بمانید. و در جهت حفظ سرمایه خود که اصل سرمایه‌گذاری می‌باشد اقدام نمایید.
همچنین از ریزش‌ها می‌توان دریافت نمود که از دلایل اصلی ریزش می‌توان به ثبات ریال و کاهش تورم اشاره نمود. پس در نظر داشته باشید که سقوط ارزش ریال و افزایش تورم می‌توانند از دلایل اصلی افزایش قیمت‌ها در بورس و در نتیجه آن رشد شاخص کل بورس باشد.
همانطور که گفته شد، کسانی از ریزش‌های بورس در امان می‌مانند که استراتژی داشته باشند و برای تمام حرکات خود از قبل برنامه‌ریزی کرده باشند.
کالج تی بورس به عنوان یکی از بهترین آموزشگاه آموزش بورس در مشهد دوره حضوری آموزش بورس در مشهد به صفر تا صد نحوه استفاده از استراتژی ابداعی خود که بر اساس استانداردهای جهانی معامله‌گری با توجه به شرایط خاص بازار بورس ایران طراحی شده است را آموزش می‌دهد. تا شما معامله‌گران عزیز بتوانید سرمایه خود را حفظ کنید.
کالج تی بورس از همراهی شما عزیزان تا انتهای این مقاله نهایت تشکر را دارد.
پایدار باشید.
مقالاتی که پیشنهاد می‌کنیم برای آموزش رایگان سرمایه گذاری مطالعه کنید
- رفتار معامله گران در هنگام ریزش بازار بورس
- شاخص بورس اهرمی تاثیر گذار بر روند قیمتی سهام
- سهام شاخص ساز بورس کدامند؟
- بازیابی کوین ها + بازیابی کیف پول ها؛ راهنمای جامع بازیابی کوین و توکن های گمشده
- اهمیت روانشناسی در معاملات بازار بورس
- شاخص هم وزن چیست؟
- دوره آموزش ورود به ارز دیجیتال
- روانشناسی معامله گر در ضرر؛ هنگام ضرر چه چیزی در ذهن معامله گران میگذرد؟
آیا می دانید کدام بازار مالی برای شما سودآورتر است؟
جهت دست‌یابی به جواب این سوال، در کارگاه‌های رایگان زیر شرکت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید