ICO و IDO؛ میانبرهای پولساز دنیای ارزهای دیجیتال

دنیای ما در حال تغییر است سکه‌های آهنی و پول‌های کاغذی در حال تبدیل شدن به عددهایی غیر قابل لمس هستند. پس ما نیز باید خود را تغییر دهیم و با اصطلاحات و روش های مختلف ورود این پول‌های مجازی به دنیای مدرن و دیجیتال آشنا بشویم. و اما برخی از مهم ترین اصطلاحات دنیای ارزهای دیجیتال ICO ، IDO ، IEO هستند. حال باید ببینیم: ICO در ارز دیجیتال چیست و چه کابردی دارد؟ ido چیست؟ فرق ico و ido چیست؟ آیا IDO و IEO جایگزین خوبی برای ICO بوده است؟ و اصلا مفهوم شرکت در ido در ارز دیجیتال به چه معناست؟

ICO چیست؟

قبل از تعریف ICO بهتر است تعریف دو واژه بلاک‌چین و توکن را به صورت مختصر (خود این 2 کلمه هر کدام مقاله ای جداگانه نیاز دارند) بدانیم تا ذهنیتی از این دو داشته باشیم.

بلاک‌چِین: بلاک‌چین فناوری برای ذخیره همیشگی و زنجیری اطلاعات است، که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین از آن برای تأیید تراکنش‌ها به صورت غیرمستقیم استفاده می‌کنند.

توکن: در بازار ارزهای دیجیتال، توکن ارز دیجیتالی است که بلاک‌چین مستقل خود را ندارد و روی شبکه‌های دیگر مانند بلاکچین اتریوم جابه‌جا می‌شود. مثل: تتر، یرن‌فایننس و…

(initial coin offering) ICO روشی است که در آن سرمایه لازم برای شروع پروژه مورد را نظر را جذب می‌کنند و فرصتی است برای سرمایه‌گذاری. که در آن توکن‌های یک پروژه قبل از شروع پروژه به فروش گذاشته می‌شود.

در ICO پروژه‌ای که مبتنی بر بلاک‌چین است در آینده کاربرد بسیاری خواهد داشت که این جذب سرمایه‌ای که انجام می‌شود می‌تواند کمک شایانی به موفقیت پروژه برساند.

در ICO شرکت‌کنندگان در قبال پرداخت ارزهای رایج مثل بیت‌کوین، اتر و… در پروژه سرمایه‌گذاری می‌کنند و در مقابل توکن دریافت می‌کنند.

گذری بر تاریخچه پیدایش عرضه اولیه ICO

عرضه اولیه توکن‌ها یا کوین‌ها از سال 2017 شروع شد. ICO اولین روشی بود که مورد توجه مردم قرار گرفت که از همان سال 2017 که به باران شهابی ICO معروف است شروع به کار کرد. اما این باران شهابی خسارت‌های شدیدی برای سرمایه‌گذاران و سودهای کلانی برای کلاهبرداران به همراه داشت. در سال 2017 کلاه‌برداران زیادی و افرادی با پروژه‌های رویایی که هیچوقت عملی نشد پا به این عرصه گذاشتند. این افراد سودجو و شاید بعضی رویاپرداز با پروژه‌های بدون هدف و بدون شانس موفقیت توان این را داشتند که توکن خود را به صورت مستقیم به فروش برسانند. مردم نیز بدون اطلاع از ماهیت پروژه و هدف آن (که شاید دلیل آن نو پا بودن این روش بود) در این سرمایه‌گذاری از قبل شکست خورده شرکت کردند و صاحب توکن‌هایی شدند که نداشتن آن‌ها بیشتر از داشتن آن‌ها ارزش داشت. جالب است بدانید در این باران شهابی از ICO ها که در سال 2017 به وجود آمدند قریب 90 درصد آن‌ها یا فیک بودند یا پروژه آن‌ها با شکست مواجه شد.

که از جمله دلایل این شکست را می‌توان این مورد ذکر کرد که بر روی ICO ها هیچ گونه نظارتی وجود نداشت و افراد سودجو تنها با راه‌اندازی سایت و چند مقاله می‌توانستند سرمایه‌های چند میلیون دلاری را جذب کنند و به هدف خود که تنها سودجویی بود برسند.

اما توکن‌هایی هم وجود داشتند که در همان سال 2017 پروژه آن‌ها به سرانجام رسید و از سال 2017 تا به امروز رشد چند هزار درصدی را تجربه کرده اند. به طور مثال: ایاس

برای درک بیشتر عرضه اولیه ICO به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید یک مهندس نرم‌افزار به نام اقای z می‌خواهد پلتفرمی با استفاده از چرخه بلاک‌چین بسازد که در آن رانندگان تاکسی به صورت آنلاین مسافر جذب کنند. او توکنی برای خود می‌سازد به اسم tbscoin که مسافران با استفاده از آن هزینه خدمات را بدهند. این مهندس نرم افزار سریعا مجموع اقدامات لازم جهت راه اندازی این پروژه را عملیاتی می‌سازد. (مثل اعضای تیم) حال برای شروع نیاز به سرمایه و سرمایه‌گذار دارد تا پروژه خود را راه‌اندازی کند. این سرمایه را می‌تواند از راه های مختلفی جذب کند.
مثل جذب سرمایه از طرف شرکت‌های حقوقی یا جذب سرمایه از اشخاص حقیقی که این سرمایه لازم را دارا هستند و …
اما در این پروژه چیزی به نام بلاک‌چین تعریف شده که در آن عموم مردم جهان می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند پس از ICO استفاده می‌کند زیرا این کار می‌تواند بخش عمده‌ای از مردم جهان را با این پروژه و توکن آشنا کند که خود این مورد باعث می‌شود این پروژه سریع‌تر رشد کرده و به موفقیت برسد.
آقای z به کمک بلاک‌چین هایی مثل اتریوم و قرار دادهای هوشمند مقداری توکن می‌سازد. و به همراه اعضای تیمش و توضیحات پروژه در توییتر پروژه و سایتی که برای پروژه طراحی شده است قرار می‌دهد.
بعد از انجام فرایندهای ذکر شده، سپس سرمایه‌گذاران توضیحات پروژه را مطالعه کرده و افق آینده این پروژه را مورد بررسی قرار می‌دهند. در صورتی که مورد تایید سرمایه‌گذار باشد در قبال پولی که پرداخت می‌کنند (که معمولا اتریوم یا ارزهای دیجیتال دیگر هستند) توکن دریافت می‌کنند. حال آقای z سرمایه لازم برای راه اندازی پروژه را دارد و می‌تواند پروژه را به مرحله بهره‌برداری برساند. اگر پروژه با موفقیت پیش برود توکن های خریداری شده ارزشی چندین برابری پیدا خوهند کرد و سرمایه‌گذاران به سودی چند صد درصدی خواهند رسید.

ICO فرصتی استثنایی برای کلاهبرداران!

ICO ها فرصت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری بودند اما آنچه که در سال 2017 اتفاق افتاد پرده‌ای سیاه بر این فرصت افکند و دید عموم مردم را نسبت به ico ها تغییر داد.

در بیشتر کشورها برای ICO ها قوانین خاصی وجود ندارد به همین دلیل اغلب آن‌ها یا کلاهبرداری هستند یا رویاپردازی کسانی که در رویای ایده‌هایی عجیب غریب و جاه‌طلبانه هستند. کلاهبرداران در ICO به راحتی نوشتن چند مقاله و ساخت سایتی که فقط ظاهر پرفکتی دارد می‌توانند سرمایه‌گذاران را فریب دهند و سرمایه آن‌ها را از چنگشان درآورند.

یکی از مشکلات اساسی دیگری که در ICO یا شاید کل حوزه ارز دیجیتال وجود دارد. اگر اشتباهی در این حوزه انجام دهید به دلیل نیمه ناشناس بود یا شاید بتوان گفت ناشناس بودن تراکنش ارزهای دیجیتال پیگیری این تراکنش‌ها بسیار مشکل و تقریبا غیرممکن است. در صورت اشتباه در این حوزه نباید انتظار برگشت سرمایه را داشت.

روش‌های جایگزین عرضه اولیه ICO

با گذشت زمان و گسترش دنیای ارز دیجیتال و بلاک‌چین و همچنین نا امن بودن سرمایه‌گذاری به روش ICO روش های دیگری جایگزین ICO شد، که در این مقاله به 2 مورد از مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت.

IEO (initial exchange offering) عرضه اولیه در صرافی‌های متمرکز
IDO (initial dex offering) عرضه اولیه سکه در صرافی‌‎های غیرمتمرکز

IEO چیست؟

IEO چیست؟ یا عرضه اولیه در صرافی‌های متمرکز، در این روش توزیع و فروش توکن به واسطه صرافی‌های متمرکز انجام می‌شود که به این روش عرضه اولیه IEO گفته می‌شود.

همین مسئله عرضه شدن توسط صرافی‌ها باعث شد این روش معتبرتر و ریسک بسیار کمتری را نسبت به ICO داشته باشد. در این روش صرافی برای حفظ اعتبار خود و جذب مشتری بیشتر مجبور به این بود که پروژه موردنظر را بررسی کند و پس از تایید پروژه توکن آن را عرضه اولیه کند. صرافی‌های بسیاری پلتفرم IEO را راه‌اندازی کردند از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان لانچ‌پد در بایننس، کوکوین اسپات لاین در کوکوین و… را نام برد.

یکی از نمونه‌های موفق IEO را می‌توان توکن matic نام برد. که در سال 2019 به روش IEO در صرافی بایننس عرضه اولیه شد و در این عرضه اولیه 19 درصد از توکن‌های متیک به عرضه درآمد. هم‌اکنون قیمت متیک نسبت به زمان عرضه اولیه خود چند صد برابر شده است.

مزایای عرضه اولیه به روش IEO

اعتماد: یکی از مزایای سرمایه گذاری روی IEO های معرفی شده از طرف صرافی این است که به راحتی می‌شود به آن اعتماد کرد. زیرا صرافی آن پروژه را قبل از قرار دادن در پلت فرم خود به دقت اعتبار سنجی می کند، تا اعتبار خودش خدشه دار نشود.
امنیت: در خرید IEO از صرافی شما قرارداد هوشمند خود را از طریق صرافی می‌بندید و صرافی مدیریت کامل بر روی کیف پول ها، قراردادها و فروش توکن دارد.
سهولت: قرار گرفتن یک IEO در صرافی به نفع IEO هم هست. چون از این طریق خیلی راحت برای آن‌ها بازاریابی می‌شود و مشتریان آن صرافی در جریان وجود آن توکن قرار می‌گیرند. هرچند که این امر هزینه‌هایی برای آن IEO دارد، زیرا باید برای برگزاری IEO به صرافی کارمزد پرداخت کنند.
لیست شدن توکن: موفق شدن یک IEO بستگی به لیست شدن توکن آن در صرافی دارد. معمولا بعد از جمع آوری سرمایه توکن پروژه های استارت آپ در صرافی ها لیست می‌شوند. این لیست شدن هزینه بالایی دارد و گاهی پروژه باید تا ۲۰ بیت‌کوین هزینه برای لیست شدن به صرافی بپردازد.

معایب عرضه اولیه به روش IEO

هرچند عرضه اولیه صرافی جایگزین بهینه‌تر و امن تری نسبت به ICO است. اما با توجه به اینکه هزینه‌ی لیست شدن در صرافی چیزی حدود ۲۰ بیت کوین است و کارمزد صرافی ده درصد از مبلغ فروش توکن است ، برای بسیاری از استارت آپ‌ها صرفه‌ی اقتصادی ندارد.
به احتمال زیاد عرضه اولیه صرافی محدود به یک صرافی خواهد شد. و از این رو کاربرانی که در آن صرافی حساب کاربری ندارند با توجه به طول کشیدن فرآیند KYC (پروسه های تایید و احراز هویت مشتریان) به این عرضه اولیه دسترسی نخواهند داشت.
جمع‌آوری سرمایه به روش IEO یک نقطه‌ی شکست به فرایند اضافه می‌کند. بدین صورت که اگر برای صرافی مورد نظر مشکلی پیش بیاید یا از همکاری ممانعت کند فروش متوقف می‌شود. مانند اتفاقی که برای پروژه ی Raid افتاد. ( این پروژه که پیشبینی شده بود حدود ۶ میلیون دلار درآمد اولیه داشته باشد توسط صرافی Bittrex لغو شد.)
در عرضه اولیه صرافی، شرکت کنندگان به مشکلی اساسی بر خواهند خورد. بدین صورت که مقدار زیادی از کوین‌ها در مالکیت تعداد کمی از افراد قرار می‌گیرند که این موضوع ریسک دستکاری قیمت را بالا میبرد.
در صرافی‌های متمرکز سنتی، افراد مالکیت کلید خصوصی ( کلید خصوصی شکل پیچیده ای از رمزنگاری است که به کاربر اجازه دسترسی به ارز رمزنگاری شده را میدهد) خود را ندارند و صرافی‌ها انتقال دارایی‌ها را به صورت داخلی و اکثرا بدون تراکنش روی بلاک‌چین انجام می‌دهند.
بیشتر صرافی‌ها کاربران را مجبور می‌کند تا با ارز دیجیتال صرافی (مانند BNB برای بایننس) در IEO شرکت کنند که این کار موجب افزایش شدید قیمت ارز دیجیتال صرافی می‌شود.

نحوه شرکت در عرضه اولیه IEO

امروزه در بسیاری از محفل‌های جوانان نسل جدید صحبت از ارزهای دیجیتال و سودهای نجومی آن‌ها است، پس می‌توان گفت شرکت در IEO کار سختی نیست.

بعد از اینکه پروژه مورد نظر را پیدا کردید و آن را تجزیه و تحلیل نمودید (هشدار:بدون اطلاعات دقیق از پروژه و به صورت شانسی در عرضه اولیه شرکت نکنید) می‌توانید در صرافی که IEO در آن برگذار می‌شود ثبت نام کرده (مراحل اهراز هویت و ضد پول‌شویی) و بعد از تایید، به وسیله ارزهای دیجیتال مانند BNB یا ETHER توکن مورد نظر را خریداری کنید.

IDO چیست؟

با توجه به پیشرفت روز به روز ارزهای دیجیتال بار دیگر روش جدیدی در عرضه اولیه ابدا شد که آن را IDO در ارز دیجیتال نامیدند. IDO در ارز دیجیتال روشی برای عرضه اولیه توکن در صرافی‌های غیرمتمرکز است که به همین دلیل آن را INITIAL DEX OFFERING می‌نامند.

اولین IDO مربوط به پروتکل ریون (Raven) در بخش غیرمتمرکز صرافی بایننس صورت گرفت. در 17 ژوئن 2019 (۲۷ خرداد ۱۳۹۶)، رمز ارز RAVEN در صرافی غیر متمرکز بایننس لیست و به مدت 24 ساعت عرضه اولیه آن ادامه یافت. در کل ۳ درصد از مجموع توکن‌های این پروتکل به فروش رفت.

در عرضه اولیه ICO و IDO که غیرمتمرکز است بر خلاف IEO نظارتی بر عرضه توکن وجود ندارد و هر پروژه با این روش می‌تواند توکن‌های خود را به فروش برساند.

مزایای عرضه اولیه و شرکت در ido چیست؟

جمع آوری سرمایه به طور آزاد و عادلانه: معمولا مشاهده می‌شود که در عرضه توکن‌ها یا ico و ido، سرمایه‌گذاران خصوصی به محض عمومی شدن فروش توکن مقدار زیادی از آن را با قیمت پائین‌تر خریداری کرده و به عموم مردم می‌فروشند و سود قابل ملاحظه‌ای کسب می‌کنند. با روش عرضه اولیه صرافی غیر متمرکز، شرکت‌ها، به ویژه استارت آپ‌ها، برای شروع فعالیت جذب سرمایه نیازی به صرافی‌های متمرکز و مجوزهای لازم آن‌ها ندارند. همچنین، علاوه بر سرمایه‌گذاران خصوصی، هر کسی می‌تواند در شرکت در IDO حضور داشته باشد.
ترید سریع در IDO: از دیگر مزایای ico و ido این است که می‌توان بلافاصله توکن آن را معامله کرد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند در هنگام شروع عرضه، توکن را خریداری نمایند و بعدا در طول IDO آن‌ها را با قیمت بالاتر بفروشند. به عنوان مثال، در جریان عرضه اولیه توکن پروتکل UMA، قیمت اولیه 0.26 دلار بود که به حدود 2 دلار نیز در طی عرضه رسید.
دسترسی سریع به نقدینگی: طبق تعریف، نقدینگی به معنای توانایی خرید یا فروش آسان در بازار بوده یا به زبان ساده، چقدر سریع می‌توان دارایی را به پول تبدیل کرد. در IDO ارز دیجیتال، توکن پروژه‌ها به نقدینگی فوری دسترسی پیدا می کند. که این امر تاثیر مثبتی بر قیمت توکن دارد.

معایب عرضه اولیه و شرکت IDO چیست؟

صرافی غیر متمرکز به معنای عدم وجود مکانیسم کنترل است. وقتی صحبت از جذب سرمایه می‌شود، مانند دیگر مدل‌های عرضه توکن، داشتن مقداری کنترل بر آن مهم است. در ico و ido شاید این مثال خوبی باشد از اینکه چگونه یک مزیت می‌تواند به نوبه خود به یک ضرر تبدیل شود.
در ico و ido با توجه به اینکه توکن می‌تواند بین سرمایه‌گذاران معامله شود، در نتیجه قیمت خریداری شده رمز ارز نیز می‌تواند برای هر کسی متفاوت باشد. تعداد کمی از سرمایه‌گذاران می‌توانند توکن را با قیمت مشخص شده توسط پروتکل خریداری کنند که این مسئله نکات بعدی که ذکر خواهیم کرد را به وجود می‌آورد.
نهنگ‌ها، سرمایه گذارانی هستند که میزان زیادی سرمایه دارند و می‌توانند مقدار زیادی توکن خریداری و قیمت رمز ارزها را دستکاری کنند، زیرا محدودیتی برای خرید توکن با شرکت در IDO وجود ندارد. بنابراین، صادرکنندگان توکن نمی‌دانند چه مقدار از این رویداد عرضه توکن جمع‌آوری کرده‌اند.
وقتی عرضه توکن در icoو ido شروع می‌شود، قیمت شروع به مرور تغییر می‌کند و سرمایه‌گذاران بلافاصله باید برای خرید تصمیم‌گیری کنند. این موضوع احتمال وجود توکن‌های جعلی در IDO در ارز دیجیتال را بالا می‌برد و افراد متحمل ضررهایی شوند.
در این مدل شرکت در ido در ارز دیجیتال هیچ گونه احراز هویتی صورت نمی‌گیرد، بدین معنی که اطلاعات معتبری از سرمایه‌گذاران وجود نخواهد داشت.

نحوه شرکت در IDO در ارز دیجیتال چیست؟

شرکت در IDO به آسانی شرکت در IEO نیست، برای شرکت در آن باید توکن‌های پلتفرم لانچ‌پد را داشته باشید. و مقداری شانس با شما یار باشد و در قرعه‌کشی برنده شوید. لانچ‌پد‌های اصلی که در بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم، کاردانو، پولکادات، و… فعالیت می‌کنند چندین ویژگی را دارا هستند. که در آن‌ها مشترک است یکی از این ویژگی‌ها لیست سفید است. از آن‌جایی که شرکت در IDO برا خلاف IEO و ICO سرمایه کمتری جذب می‌کند صرافی‌های غیر مترکز مجبور هستند تا تعداد شرکت کنندگان و توکن‌های دریافتی را محدود کنند.

برای به دست آوردن یک مکان در لیست سفید نیاز به در اختیار داشتن حداقل تعدادی از توکن اصلی باند راه اندازی است، که با این روش افراد فقط یک بار شانس برنده شدن را دارند.(البته برخی از لانچ‌پدها این ویژگی را دارا هستند که، با سرمایه گذاری توکن‌هایشان و کمک به نقدینگی IDO وارد لیست سفید شوند).

همانطور که قبلا هم گفتیم شرکت در IDO پروسه و محدودیت خود را دارد. که مشتری در آن باید احراز هویت خود را انجام دهد و همچنین برای کشورهایی مثل ایران آمریکا کره‌شمالی و… محدودیت‌های بیشتری وجود دارد که ساکنین این کشورها در اکثر IDOها نمی‌توانند شرکت کنند. (همچنین در عرضه اولیه دیفای، به یک کیف پول وب ۳.۰ مانند متامسک احتیاج خواهید داشت)

فرق شرکت در ido و ico و ieo چیست؟

در IEO صادرکنندگان قرار است تمام مسوولیت پروژه را برعهده گیرند و واسطه ای وجود ندارد اما در IDO عرضه اولیه توسط یک صرافی انجام می‌شود که خود این عمل، باعث اعتبار بخشیدن به این روش می‌شود.

در IEO هم همینطور است که در واقع می‌توان گفت IDO ترکیبی از روش IEO و ICO است که تنها تفاوت IEO و IDO در ارز دیجیتال این است که در IEO واسطه یک صرافی متمرکز است اما در IDO واسطه یکی صرافی غیرمتمرکز است.

تعدادی از افراد عرضه اولیه به واسطه صرافی متمرکز و عرضه اولیه به واسطه صرافی غیر‌‌متمرکز را یکسان می‌دانند. (چرا؟) به این دلیل که در هر 2 سازمان ها می‌توانند توکن‌های خود را به صورت مستقیم به فروش برسانند.

اما با این حال تفاوت‌هایی وجود دارد که می‌توان گفت IDO ورژن جدیدی از IEO است که برخی از مشکلات آن از بین رفته‌اند. مثل در برخی از صرافی‌ها صادرکنندگان اجازه ندارند که ارز خود را در صرافی دیگر لیست کنند. همچنین عرضه اولیه در صرافی‌های متمرکز بسیار هزینه‌بر است. (20 بیتکویین و درصدی از مبلغ فروش)

تفاوت IEO و ICO

جمع آوری سرمایه: در روش ICO جمع آوری سرمایه به عهده خود استارتاپ و ارائه دهنده توکن است در حالی که در روش IEO عرضه توکن ها و جذب سرمایه توسط صرافی انجام می‌شود.
احراز صلاحیت پروژه و استارتاپ: در روش عرضه اولیه کوین هیچ نظارتی وجود ندارد و کمپانی و استارتاپ مدنظر یا هر کسی می‌تواند ICO خودش را برگذار و اجرا کند اما در روش عرضه اولیه صرافی پروژه و طرح استارتاپ توسط صرافی بررسی و بعد از تایید صلاحیت عرضه انجام می‌شود.
لیست شدن توکن: در عرضه اولیه کوین (ICO) توکن بلافاصله بعد از اتمام جذب سرمایه در صرافی ها لیست نمی‌شود اما در روش IEO توکن بعد از اتمام کارهای جذب سرمایه در لیست صرافی قرار می‌گیرد.

نتیجه گیری

IDO و IEO روش مناسب‌تری نسبت به ICO هستند. زیرا در ICO احتمال کلاهبرداری و جعلی بودن پروژه زیاد است. در این مقاله درباره ido چیست؟ درباره مفهوم ico وido و ieo، فرق ido و ico، چگونگی شرکت در ido و ieo، ido در ارز دیجیتال و هر آن چیزی که باید درباره عرضه اولیه های دنیای ارز های دیجیتال بدانید صحبت کردیم.

متاسفانه در IEO به دلیل مواردی مثل لیست سفید و قوانین محدود کننده صرافی‌های غیرمتمرکز برای ایرانیان، ایرانیان به صورت مستقیم نمی‌توانند در آن شرکت کنند.دنیای ارزهای دیجیتال در حال پیشرفت است و هر روز دنیای جدیدی در دل دنیای قبلی به وجود می‌آید و روش‌های معامله‌گری جدیدی ابدا می‌شوند. مثل ico و ido و… که در همه آن‌ها احتمال از دست رفتن سرمایه وجود دارد. همه این روش‌های به وجود آمده جدید می‌توانند کمک کننده این باشند که سرمایه‌گذار سرمایه خود را از دست ندهد اما در نهایت این خود سرمایه‌گذار است که باید سرمایه خود را حفظ کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر از نحوه شرکت در عرضه اولیه و نحوه معاملات ارزهای دیجیتال می‌توانید با شرکت در دوره‌های حضوری و آنلاین کالج تی‌بورس به دانستنی‌های خود در رابطه با این بازار اضافه کنید و سرمایه گذاری مطمئنی داشته باشید.

کالج تی‌بورس از صبر و شکیبایی شما در مطالعه این مقاله نهایت تشکر را دارد و امیدواریم توانسته باشیم به سوالات شما پاسخی جامع و کامل بدهیم.

موفق ‌باشید.

مقالاتی که پیشنهاد می‌کنیم برای آموزش رایگان سرمایه گذاری مطالعه کنید

آیا می دانید کدام بازار مالی برای شما سودآورتر است؟

جهت دست‌یابی به جواب این سوال، در کارگاه‌های رایگان زیر شرکت کنید.

وبلاگ