اندیکاتورها یکی از ابزارهای مورداستفاده تحلیل گران در بازار بورس هستند. آنها به دو دسته کلی اندیکاتورهای روندی و نوسانگر نماها تقسیم می‌شوند. اندیکاتورهای روندی بر روی نمودار قیمت سهم قرار می‌گیرند و نوسانگر نماها بر روی پنجره جداگانه‌ای در پایین نمودار قیمت می‌افتند. در این مقاله می‌خواهیم یکی از آنها را به نام اندیکاتور مومنتوم به شما معرفی کنیم و با سیگنال‌های خریدوفروش آشنا شویم.

حتما بخوانید: اسیلاتور چیست و چه تفاوتی با اندیکاتور دارد؟

فیلم آموزش اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتور مومنتوم چیست؟

به‌طورکلی اندیکاتور مومنتوم از فرمول زیر به‌دست می‌آید.

M=V-Vn

• M= مقدار اندیکاتور
• V= قیمت پایانی روز
• Vn= قیمت پایانی ۱۴ روز قبل

فرمول دیگری هم که در برخی نرم‌افزارها برای رسم این اندیکاتور به‌کار می‌رود به‌صورت زیر است.

M=(V/Vn)*100

که در این صورت اندیکاتور مومنتوم حول سطح ۱۰۰ در نوسان می‌ماند. اندیکاتور مومنتوم جزو اندیکاتورهای پیشرو هستند. اندیکاتورهای پیشرو اندیکاتورهایی هستند که برای پیش‌بینی جهت روند بازار مورداستفاده قرار می‌گیرید، به‌گونه‌ای طراحی‌شده‌اند که این امکان را به معامله گران می‌دهند که حرکت قیمتی بازار را قبل از رسیدن زمان آن پیش‌بینی می‌کنند.

حتما بخوانید:آموزش اندیکاتور MACD در تحلیل تکنیکال

مسیر افزودن اندیکاتور مومنتوم: 

ابتدا وارد نرم‌افزار مفید تریدر شده گزینه درج، اندیکاتورها، نوسانگر نماها و سپس مومنتوم را انتخاب می‌کنیم. با کلیک بر روی مومنتوم پنجره زیر باز می‌شود که تناوب ۱۴ و اعمال به close به‌عنوان پیش‌فرض انتخاب‌شده است. در مقادیر تغییری ایجاد نمی‌کنیم. نکته‌ای که در مورد اندیکاتور مومنتوم وجود دارد این است که برخلاف سایر اسیلاتورها که معمولاً بین دو سطح ثابت سیر می‌کنند، مومنتوم می‌توانند بین هر عددی قرار بگیرید. مانند نمونه سهم فخوز بین دو سطح ۶۳٫۲ و ۱۹۶٫۲ قرارگرفته است. و سهم فملی که بین دو سطح ۶۰٫۶ و ۱۹۷٫۸ قرارگرفته است و  در زیر نمایش داده‌شده است.

حتما بخوانید: برترین اندیکاتورهای حجم

سیگنال‌های خریدوفروش مومنتوم

در ابتدا باید این نکته را در نظر بگیریم که در نرم‌افزار مفیدتریدر سطح ۱۰۰ به‌عنوان سطح مرجع در نظر گرفته می‌شود و در سایر پنل های آنلاین سطح صفر به‌عنوان مرجع در نظر گرفته می‌شود. هرگاه اندیکاتور بالای سطح ۱۰۰ قرار بگیرد، روند سهم صعودی و هرگاه اندیکاتور در پایین سطح صفر قرار بگیرید، روند سهم نزولی است.

اولین سیگنال اندیکاتور مومنتوم

اگر مومنتوم سطح ۱۰۰ را به سمت بالا بشکند، سیگنالی مبنی بر خرید صادر می‌کند و اگر مومنتوم سطح ۱۰۰ را به سمت پایین بشکند، سیگنالی مبنی بر فروش صادر می‌کند.

دومین سیگنال اندیکاتور مومنتوم

دومین سیگنال مومنتوم را می‌توانیم به کمک رسم یک خط روند نزولی به‌دست آوریم. اگر اندیکاتور خط روند نزولی را به سمت بالا قطع کند، یک سیگنال مبنی بر خرید صادر می‌کند.

ختما بخوانید: اندیکاتور سار چیست و چگونه عمل می‌کند؟

برای اینکه بتوانیم سیگنال‌های بهتری از اندیکاتور مومنتوم بگیریم، بهتر است که با یک اندیکاتور دیگر مثل مووینگ اوریج استفاده کنیم. برای این کار لازم است که پنجره راهبر را از منو نمایش انتخاب کرده و بعد از تشکیل پنجره راهبر در گوشه سمت  راست صفحه گزینه  moving average  را دراگ کرده و روی نمودار مومنتوم قرار دهیم. زمانی که اندیکاتور مومنتوم، مووینگ اووریج را به سمت بالا قطع کند، سیگنالی مبنی بر خرید صادر کرده و زمانی که مومنتوم، مووینگ اووریج را به سمت پایین قطع کند، سیگنالی مبنی بر فروش داریم.

واگرایی به کمک مومنتوم

علاوه بر سیگنال‌های خرید و فروشی که از اندیکاتور مومنتوم یاد گرفتیم در تشخیص واگرایی نیز می‌توانیم از این اندیکاتور استفاده کنیم. واگرایی زمانی رخ می‌دهد که نمودار قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر حر کت کنند. نتیجه این عمر این است که قیمت از حرکت می‌ایستد و تغییر جهت می‌دهد. واگرایی به دودسته کلی معمولی و مخفی تقسیم می‌شود که واگرایی معمولی در انتهای یک روند رخ‌داده و واگرایی مخفی در زمان اصلاح روند به وجود می‌آید. در زیر به چند مثال واگرایی به کمک اندیکاتور مومنتم می‌پردازیم.

حتما بخوانید: معرفی ۱۱ فیلم سینمایی مرتبط با بورس و بازارهای مالی

در سهم وامید که در انتهای یک‌روند صعودی هستیم و در نمودار قیمت سقفی بالاتر از سقف قبل وجود دارد. ولی در اندیکاتور مومنتوم سقف دوم پایین‌تر از سقف اول تشکیل‌شده است. همینطور که می‌بینیم سهم تغییر روند داده و وارد فاز نزولی شده است و ما شاهد یک واگرایی معمولی در این سهم بوده‌ایم. در سهم وخارزم که در انتهای روند نزولی بود و در نمودار قیمت کف دوم پایین‌تر از کف اول است. ولی در اندیکاتور مومنتوم کف دوم بالاتر از کف اول تشکیل‌شده است. در این مثال ما شاهد یک واگرایی معمولی مثبت هستیم. درنهایت سهم تغییر جهت داده و وارد روند صعودی می‌شود. و همین‌طور در تشخیص واگرایی مخفی نیز می‌توانیم از اندیکاتور مومنتوم استفاده کنیم. به‌عنوان‌مثال در سهم فولاد که یک واگرایی مخفی مثبت تشکیل‌شده است.

حتما بخوانید: اصول معامله گری در بازارهای مالی و ۱۰ قانون اساسی برای رعایت موفقیت در معاملات

ترکیب اندیکاتور مومنتوم و باندهای بولینگر

اندیکاتور مومنتوم از جمله اندیکاتور هایی است که مقدار حرکت را بررسی می‌کند. به عبارتی اندیکاتور مومنتوم با بررسی روند قیمت، مقدار حرکت آن را حساب می‌کند. از طرفی اندیکاتور باندهای بولینگر عضوی از خانواده اندیکاتور هایی است که در بررسی نوسانات قیمت کاربرد دارند. در رابطه با یکی از کاربرد های باندهای بولینگر، این را می‌دانیم که هنگامی که قیمت به محدود باند های بالایی و پایینی نزدیک می‌شود. در اغلب اوقات با برخورد به آنها، قیمت تغییر مسیر می‌دهد. به بیان ساده تر اگر در اندیکاتور باندهای بولینگر، قیمت به باند بالایی برخورد کند، انتظار اصلاح قیمت را داریم. به طور مشابه در صورتی که قیمت به باند پایینی برخورد کند انتظار رشد قیمت را داریم. حالا بیایید سیگنال های خرید و فروش در صورت استفاده هم‌زمان از اندیکاتور مومنتوم و باندهای بولینگر را بررسی کنیم.

سیگنال خرید

در صورتی که اندیکاتور مومنتوم سطح صفر را به طرف بالا بشکند، سیگنال ورود به معامله صادر می‌شود. در ادامه از باندهای بولینگر جهت کسب سود حداکثری از روند صعودی استفاده می‌کنیم. یعنی هنگامی که قیمت به باند بالایی در باندهای بولینگر برخورد کرد، آماده خروج از معامله می‌شوید و در صورت مشاهده نزولی شدن شاخص اندیکاتور مومنتوم باید معامله را ببندید. اگر صبر کنید تا قیمت، سطح صفر اندیکاتور مومنتوم را به طرف پایین بشکند و بعد از آن از معامله خارج شوید، ممکن از بخشی از سود بالقوه خود را از دست بدهید.

1. در محدوده ۱ با شکست سطح صفر به سمت بالا، سیگنال ورود به معامله صادر می‌شود.
2. در محدوده ۲ با برخورد قیمت به باند بالایی در باند بولینگر و مشاهده کندل های قرمز رنگ با سایه بالایی بلند که نشان از فشار فروش دارد. می‌توان از معامله خارج شد. در نهایت قبل از اینکه شاخص اندیکاتور مومنتوم سطح صفر را به طرف پایین بشکند. می‌توان از معامله خارج شد و سیو سود کرد.

سیگنال فروش

هنگامی که شاخص اندیکاتور مومنتوم سطح صفر را به طرف پایین شکست و حالت نزولی به خود گرفت، باید آماده خروج از معامله باشید. اگر قیمت نیز به باند بالایی باندهای بولینگر برخورد کرد و شاهد فشار فروشندگان بودید، می‌توانید تاییده‌ای بر خروج از معامله را دریافت کنید.

1. در محدوده ۱ شاخص ادیکاتور مومنتوم سطح صفر ار به طرف پایین سکشته و حالتی نزولی به خود گرفته است..
2. در ادامه دقیقا در همان محدوده قیمتی در محدوده ۲ شاهد نزدیک شدن قیمت به باند بالایی باندهای بولینگر و وجود فشار فروشندگان هستیم. در نتیجه می‌توان تاییده‌ای مبنی بر خروج از معامله دریافت کرد.

نتیجه‌گیری

اندیکاتور مومنتوم یک اندیکاتور پیشرو است. بیشتر معامله گران فکر می‌کنند که اندیکاتورهای پیشرو ابزارهای بهتری برای دریافت سیگنال‌های خریدوفروش هستند. اما باید در نظر بگیریم که سیگنال های اندیکاتورها ۱۰۰% درست و دقیق نمی‌باشند. ممکن است که سیگنال‌های  اشتباه زیادی هم تولید کنند که حتماً معامله گران را گمراه می‌کنند. به خاطر داشته باشید هیچ اندیکاتوری کامل نیست. هیچ‌گاه از اندیکاتور مومنتم به‌تنهایی به‌عنوان سیگنال قطعی استفاده نکنید. حتماً آن را در کنار سایر ابزارها بکار ببرید. برای موفقیت بیشتر به رفتار سهم در روز خرید که شامل کندل و حجم معاملات است توجه فرمایید. حتماً برای خریدهایتان طرح نویسی داشته باشید و نقاط خروج مناسب بعد از خرید سهم را مشخص کنیم. لازم است بدانید که در صورت خرید اگر ضرر کردید، چگونه با کمترین ضرر و در چه نقطه‌ای از سهم خارج شوید. درصورتی‌که سهم شما به موفقیت رسید، در چه نقطه‌ای با حداکثر سود خارج شوید. سخن آخر اینکه، با هر روشی که معامله می‌کنید مهم این است که به استراتژی معاملاتی خود پایبند باشید. تا آهسته و پیوسته به یک معامله‌گر منضبط و موفق تبدیل شوید.