رالف نلسون الیوت، حسابدار و مؤلف آمریکایی که تحقیقات بسیاری بر روی مبدأ امواج در چارت قیمت انجام داد. شناسایی نوسانات امواج در چارت قیمت، گونه‌ای از علم تحلیل تکنیکال است. که توسط وی به نام نظریه امواج الیوت بنا نهاده شده است. که درنهایت متخصصان بازارهای مالی و سرمایه آن را به‌عنوان امواج الیوت می‌شناسند. وی در شهر مارس ویل ایالت کانزاس به دنیا آمد. وی دو کتاب غیر مرتبط با دنیای سرمایه که نتیجه فعالیت‌های حرفه‌ای او بود. (مدیریت کافه‌تریا و اتاق چای و آینده آمریکای لاتین) را نیز به رشته تحریر درآورده است. در نیمه اول قرن بیستم آقای الیوت «نظریه امواج الیوت» را به بازار سرمایه معرفی نمود. بررسی قیمت‌ها در نمودار آن‌ها او را متوجه این ساخت که نه‌تنها این تغییرات به‌صورت منظم اتفاق می‌افتد. بلکه از ساختاری خاص که با طبیعت هماهنگی دارد پیروی می‌کند. او توانست با این دریافت از حرکات چارت قیمت، مکانیسمی برای پیش‌بینی حرکت‌های قیمت در بازار بورس به وجود آورد.

حتما بخوانید: پول هوشمند در بورس چیست و چطور ورود پول هوشمند را تشخیص دهیم؟

امواج الیوت در رفتار سهامداران، معامله گران و حرکات قیمتی در بازارهای مالی تشخیص داده می‌شود. او معامله‌گرانی را که تلاش می‌کنند از بازارهای مالی سود به دست آورند را ” سوار بر امواج ” تفسیر می‌کند. او اعتقاد داشت برخلاف تصور عموم که بازارهای سهام، رفتارهای تصادفی و پرآشوبی دارند، در حقیقت در قالب الگوهای موجی تکرارشونده و فراکتال قابل‌مشاهده هستند. رالف الیوت بر این باور بود که هرجایی که در آن فعالیت و جنب‌وجوش مردم زیاد باشد، رفتار و حرکات بر اساس قاعده و نظمی طبیعی و برگرفته از امواج دریا انجام می‌شود که وی آن را به‌عنوان نظریه موج ارائه داده است.

هوش و نبوغ شگفت‌انگیز رالف الیوت در بررسی نمودارهای صنایع داوجونز به مدد او آمد تا بتواند مجموعه‌ای از قوانین را تدوین کند. که کلیه حرکت‌های بازارهای مالی آن زمان را تا سال ۱۹۴۰ توجیه می‌کند. سرمایه‌گذاران در آن سال‌ها معتقد بودند. محال است شاخص داوجونز سقف سال ۱۹۲۹ را بشکند. اما الیوت بازار صعودی پرقدرتی را برای چند دهه پیش‌بینی کرد. و امروزه شاهد پیش‌بینی‌های تحقق‌ یافته زیادی از وی هستیم. با تأمل بیشتر در اتفاق‌های غیرقابل‌پیش‌بینی از قبیل رکودهای اقتصادی، جنگ‌های بزرگ، بازسازی‌های پس از جنگ و … بهتر درک می‌کنیم. که نظریه امواج الیوت کاملاً متناسب با واقعیت‌های زندگی است.

حتما بخوانید: اندیکاتور cci در تحلیل تکنیکال‌

در سال ۱۹۳۹ نظریات الیوت با کمک سی جی کالینز، در مجله فایننشال ورلد طی مقالاتی منتشر گردید. که موردتوجه وال استریت قرار گرفت. پس مرگ الیوت در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ این همیلتون بولتون بود که کارهای وی را پیش برد. تا اینکه در سال ۱۹۶۰ کتاب اصل امواج الیوت را نوشت. و تقریباً این کار از نخستین کارهای عمده‌ای بود که پس از مرگ الیوت انجام گردید.

نظریه امواج الیوت و مبنای آن

رالف الیوت پس از بازنشستگی اجباری به دلیل بیماری بر آن شد تا اوقات خالی خود را با چیزی پرکرده و سرگرم شود. بدین‌جهت مشغول بررسی نمودارهای قیمتی در سن ۷۵ سالگی گردید. نمودارهای سالیانه، ماهانه، هفتگی، روزانه، نمودارهای مختلف خودساخته ساعتی و ۳۰ دقیقه‌ای را در چندین شاخص مختلف مورد بررسی قرارداد. در سال ۱۹۳۵ به پیش‌بینی کم‌نظیری از کف بازار (Market Bottom) ادامه داد که به شهرت رسید. و از آن زمان به بعد مرجع اقدامات هزاران معامله‌گر، مدیر سبد گردانی و سرمایه‌گذاران خصوصی گردید. در نظریه امواج الیوت، قوانین حاکم بر چگونگی شناسایی، پیش‌بینی و سرمایه‌گذاری بر اساس الگوهای موجی توسط وی توضیح داده‌شده است. مقالات، کتاب‌ها و نامه‌ها را که در شاهکاری توسط آر.ان.الیوت (R.N.Elliots Masterworke) جمع‌آوری‌ و در سال ۱۹۹۴ به چاپ رسیدند.

حتما بخوانید: آموزش اندیکاتور ایچیموکو در تحلیل تکنیکال

نظریه موج الیوت توسط رالف نلسون الیوت در دهه ۳۰ میلادی ابداع شد. ازنظر الیوت، الگوها قطعیتی برای آینده حرکت بازار و قیمت‌ها نیستند. بلکه در تحلیل احتمالات آینده بازار کمک می‌نماید. معامله‌گران نیز ممکن است از بررسی ساختار امواج الیوت تفسیرهای مختلفی داشته و هم اینکه می‌توان در ارتباط با سایر تحلیل‌های تکنیکال و اندیکاتورها برای شناسایی فرصت‌های خاص استفاده شوند. یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های مستقل در تحلیل مالی و پیش‌بینی بازار در جهان Elliot Wave International است. که تحلیل‌هایش را بر اساس مدل الیوت انجام می‌دهد.

چرایی نظریه امواج چیست؟

به عقیده نظریه امواج الیوت، جهت قیمت در بازار مالی از روانشناسی اغلب سرمایه‌گذاران نشاءت می‌گیرد. او این موضوع را دریافته بود که تغییرات ذهنی و روانشناسی عموم در بازارهای مالی اغلب با الگوهای تکرارشونده و یکسان فراکتالی خود را نشان می‌دهد. فراکتال‌ها ساختارهای ریاضی هستند که خود را پیوسته تکرار می‌کنند. و با بزرگ‌تر کردن آن‌ها باز همان ساختار اولیه به دست می‌آید. الیوت متوجه شد که الگوهای قیمتی نیز در نمودارها دارای ساختار فراکتالی هستند. سپس تحقیقات خود را روی الگوهای تکرارشونده این ساختارها متمرکز نمود. که می‌توان آن‌ها را به‌عنوان یک اندیکاتور برای پیش‌بینی بازار مورداستفاده قرارداد.

حتما بخوانید: آموزش اندیکاتور MACD در تحلیل تکنیکال

روش موج شماری در الیوت

نظریه امواج الیوت درگذشته پیش‌بینی‌های دقیقی از بازار سهام، مبتنی بر ویژگی‌های قابل‌اعتماد کشف‌شده در الگوهای خود انجام داده بود. بر مبنای نظریه الیوت، دو نوع موج کلی وجود دارد که ازنظر جهت حرکت از هم متمایز می‌باشند:

1. موج های جنبشی یا صعودی (Motive Wave) موج های جنبشی در جهت یک‌روند بزرگ‌تر حرکت می‌کنند. و همیشه در الگوی خود دارای ۵ موج هستند. که از تحلیل رفتاری و روانشناسی معامله‌گران به‌دست‌آمده است.
2. موج های ریزشی یا اصلاحی (Corrective Wave) ریزشی یا اصلاحی، در مقابل موج های جنبشی در جهت مخالف روند اصلی حرکت کرده و در خود دارای ۳ موج می‌باشند. این الگوها خود را در مقیاس‌های کوچک‌تر نیز تکرار می‌کنند. که اینفینیتوم (Infinitum) نامیده می‌شوند. در بازارهای مالی همیشه، هر روند صعودی سالم از موج‌های جنبشی و اصلاحی تشکیل‌شده است. بدین معنی که هر صعود، نزولی را به دنبال خود خواهد داشت.